Organizacje pozarządowe i obywatele apelują do Prezydenta RP

Organizacje pozarządowe oraz osoby prywatne apelują do Prezydenta o niepodpisywanie nowelizacji ustawy o dostępie do informacji publicznej lub skierowanie jej do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli prewencyjnej.

Sejm w trakcie prac nad nowelizacją uwzględnił część uwag organizacji pozarządowych i wypracował kompromisowy projekt nowelizacji. Jednak poprawka przyjęta przez Senat, z inicjatywy senatora Marka Rockiego, w dniu 14 września 2011 r., stanowi powrót do wersji pierwotnej ustawy. Poprawka ta została przyjęta przez Sejm dnia 16 września 2011 r. pomimo sprzeciwu wielu organizacji pozarządowych.

Jeszcze przed 25 września przyłącz się do apelu FOR i innych organizacji!
Jak? Zobacz na stronie Pozarządowego Centrum Dostępu do Informacji Publicznej

TREŚĆ APELU ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH I OBYWATELI DO PREZYDENTA RP

Pobierz skan pisma [pdf, 733 kb]

Warszawa, dnia 20 września 2011 r.

Szanowny Pan
Bronisław Komorowski
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej

ul. Wiejska 10
00-902 Warszawa

Szanowny Panie Prezydencie!

W związku z projektem nowelizacji ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) implementującej dyrektywę 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Izba Wydawców Prasy, Fundacja im. Stefana Batorego, Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich, Fundacja e-Państwo, Centrum Aktywności Społecznej Pryzmat, Forum Obywatelskiego Rozwoju, Stowarzyszenie Wolnego Słowa, Instytut Allerhanda, Stowarzyszenie 61 i inne organizacje oraz osoby prywatne pragną wyrazić zaniepokojenie ostatecznym kształtem ustawy, która utrzymuje zapisy sprzeczne z konstytucyjnymi i międzynarodowymi gwarancjami dostępu do informacji publicznej. Jednocześnie zwracamy się z apelem o niepodpisywanie przedmiotowej ustawy lub o skierowanie jej do Trybunału Konstytucyjnego na podstawie art. 122 ust. 3 Konstytucji RP.

Sejm RP uwzględniając część uwag organizacji pozarządowych, w tym interwencję Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Izby Wydawców Prasy z dnia 26 lipca 2011 r. wypracował projekt kompromisowy (druk sejmowy nr 4555-A), który następnie w dniu 31 sierpnia 2011 r. przybrał postać ustawy o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej i niektórych innych ustaw. Natomiast poprawka przyjęta przez Senat, z inicjatywy senatora Marka Rockiego, w dniu 14 września 2011 r. (druk sejmowy nr 4673) stanowi powrót do wersji pierwotnej ustawy. Poprawka ta została przyjęta przez Sejm dnia 16 września 2011 r. pomimo sprzeciwu wielu organizacji pozarządowych (kopię stanowiska oraz apeli organizacji przekazujemy w załączniku).

Zauważamy pozytywne i warte wdrożenia aspekty tej nowelizacji, przede wszystkim wpro-wadzenie jako podstawowej zasady bezpłatności i braku ograniczeń wykorzystania informacji publicznej. W toku debaty nad nowelizacją organizacje pozarządowe zgłaszały jednak liczne uwagi co do projektu:

1. Pozbawienie sądów powszechnych kompetencji do rozstrzygania niektórych spraw z zakresu dostępu do informacji publicznej;

2. Błędna transpozycja dyrektywy odnośnie określenia terminu udostępnienia informacji do ponownego wykorzystywania;

3. Nieprecyzyjne przepisy dotyczące opłat za ponowne wykorzystywanie informacji pu-blicznej mogące powodować niezgodność ustawy z dyrektywą oraz godzące w pewność obrotu prawnego;

4. Dopuszczenie możliwości umów na wyłączność w zakresie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego w przepisach odrębnych (innych niż ustawa o dostępie do informacji publicznej);

5. Ogólnikowość niektórych zapisów, sprawiająca, iż nowe przepisy mogą skutkować ograniczeniami w dostępie do informacji publicznej daleko wykraczającymi poza uzasadnioną konieczność.

Niepokojący jest nie tylko tryb wprowadzenia poprawki, ale również jej uzasadnienie – oparte na gwarancjach wynikających z Konstytucji RP. Ograniczenia dostępu do informacji publicznej wskazane w art. 61 ust. 3 Konstytucji RP wprowadzane ze względu na ważny interes gospodarczy państwa pociągają za sobą konieczność każdorazowego zbadania owego ważnego interesu gospodarczego i zasadności jego ograniczenia. Przyjęta poprawka do ustawy o dostępie do informacji publicznej wprowadza ogólny zakaz ujawniania informacji, który stoi w sprzeczności z wyżej wymienionymi gwarancjami. W sprawach wymienionych w art. 5 ust. 1a pkt. 1 i 2 niezbędne wydaje się nałożenie obowiązku każdorazowego badania czy chroniony ważny interes gospodarczy jest na tyle istotny żeby ograniczyć dostęp do informacji publicznej. Obecne brzmienie projektu może prowadzić do znaczącego ograniczenia w dostępie do informacji istotnych z punktu widzenia interesu społecznego, dotyczących międzynarodowych działań organów władzy. Wątpliwości co do poprawki wyraziła również dnia 15 września 2011 r. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych rekomendując jej odrzucenie (druk sejmowy nr 4678).

W związku z powyższymi uwagami co do parlamentarnego procesu legislacyjnego, jak i meritum senackiej poprawki, zwracamy się do Pana Prezydenta z apelem o niepodpisywanie ustawy o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz niektórych innych ustaw lub skierowanie przedmiotowej ustawy do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli prewencyjnej.

Z wyrazami szacunku,

Organizacje i inicjatywy:

Centrum Aktywności Społecznej PRYZMAT
Dolnośląska Federacja Organizacji Pozarządowych
Forum Obywatelskiego Rozwoju
Fundacja „Merkury”
Fundacja Aktywności Lokalnej
Fundacja e-Państwo
Fundacja im. Stefana Batorego
Instytut Myśli Obywatelskiej im. Stańczyka
Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
Gazeta Stacja Tłuszcz
Helsińska Fundacja Praw Człowieka
Idea 2000
Inicjatywa Watchdog.edu.pl
Instytut Allerhanda
Izba Wydawców Prasy
Komitet Obrony Lokatorów
Krytyka Polityczna
Polska Zielona Sieć
ResPublica Nowa
Sopocka Inicjatywa Rozwojowa
Stowarzyszenie „Szansa”
Stowarzyszenie 61/MamPrawoWiedziec.pl
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
Stowarzyszenie Bona Fides
Stowarzyszenie Eko-Unia
Stowarzyszenie Gazet Lokalnych
Stowarzyszenie Kastor - Inicjatywa dla Rozwoju
Stowarzyszenie Klon-Jawor
Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich
Stowarzyszenie My Poznaniacy
Stowarzyszenie Polites
Stowarzyszenie Sąsiedzkie Włochy
Stowarzyszenie Szkoła Liderów
Stowarzyszenie Okolica
Stowarzyszenie Wolnego Słowa
Strońskie Forum Obywatelskie
Wielkopolska Rada Koordynacyjna Związek Organizacji Pozarządowych
 

Osoby prywatne:

Bartosz Pieliński, Warszawa
Krzysztof Marusiński, Orzysz
Władysław Łoś, Warszawa
Maksymilian Brzeziński, Reda
Grzegorz Gołębiak, Poznań
 

W załączniku:

1. Pismo HFPCz z dnia 16 września 2011 r. do Grzegorza Schetyny, Marszałka Sejmu
2. Stanowisko Stowarzyszenia Liderów Grup Lokalnych Grup Obywatelskich z dn. 5 września 2011 r.


Pod apelem cały czas podpisują się kolejne organizacje i osoby:

Organizacje: Business Center Club, Fundacja Rower com, Centrum Edukacji Obywatelskiej, INSPRO. Instytut Spraw Obywatelskich, Zarząd Federacji Organizacji Służebnych MAZOWIA, Collegium Atrium, Fundacja im. Izabeli Jarugi-Nowackiej, Fundacja Normalne Miasto-Fenomen, Zwiazek Przedsiębiorców i Pracodawców, Górnośląskie Towarzystwo Przyrodnicze, Polish Cultural Festival Association, Głos Szklarskiej Poręby

Osoby prywatne: Mateusz Pohl, Paweł Ślusarczyk, Michał Henzler, Jakub Sztombka, Aleksandra Sztombka, Hanna Hansen, Władysław Marek Saj, Konrad Piekarski, Adam Wajrak, Marek Wilk, Jacek Tomczyk, A. Kasperowicz, Piotr Choroś, Małgorzata Budzisz, Renata Pawłowska-Pyra, Anna Kuliberda, Karol Krzyczkowski, Jakub Stępak, Adam Jurkiewicz, Piotr Trzaskowski, Marek Pióro, Alan Weiss, Anna Plewicka-Szymczak, Michał Laskowski, Paweł Pilch, Małgorzata Stężycka, Dominik Domański, Agnieszka Osikowska-Biczyk, Sylwia Sitek, Marcin Tarłowski, Maciej Puławski, Patrycja Stafiniak, Zuzanna Szelińska, K. Wenderska, Maciej Denkowski, Grzegorz Dziamski, Mateusz Gadecki, Tomasz Zając, Ingeborga Janikowska-Lipszyc, Zbigniew Piotrowski, Rafał Szymczak, Marian Marek Aulak, Michał Mańczyński, Paweł Talarc, Maciej Turowski, Grzegorz Kulikowski, Przemysław Przyjazny, Jakub Mach, Teresa Bebak, Paulina Kieszkowska – Knapik, Jacek Sierpiński, Paulina Suracka, Marek Swierczyński, Genowefa Jaworska, Grzegorz Lichota, Jakub Celinski, Marek Górniaczyk, Grzegorz Norman
 

Więcej informacji o działaniach FOR na rzecz dostępu do informacji publicznej

Przeczytaj komentarz Mikołaja Barczentewicza, współpracownika FOR