Komunikaty

W wyniku tej decyzji mamy sytuację, w której osoby posiadające starszy telewizor lub dekoder (przypomnijmy – to ok. 1,5 mln gospodarstw domowych), od końca czerwca br. stracą dostęp do wszystkich stacji komercyjnych, a utrzymają dostęp do programów TVP. TVP przełączy swój sygnał dopiero (najpóźniej) z końcem 2023 roku. Powstała więc sytuacja skrajnie nierównego traktowania nadawców przez państwo. Rząd tylnymi drzwiami nadał TVP na najbliższe półtora roku przywilej bycia jedyną dostępną dla dużej grupy obywateli telewizją. 

Prezydencka nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym nie tylko nie przybliża Polski do realizacji kamieni milowych uzgodnionych z Komisją Europejską, ale mnoży wątpliwości co do spełniania obowiązujących standardów unijnych m.in. w zakresie niezależności nowej Izby Odpowiedzialności Zawodowej. 

W 2021 roku „Rachunek od państwa” wyniósł 30 736 zł na mieszkańca Polski i był o 982 zł wyższy niż rok wcześniej. Łączne wydatki publiczne na mieszkańca były w 2021 roku o 1300 zł wyższe od dochodów. W rezultacie dług publiczny na mieszkańca wzrósł do 37 405 zł (z czego 6946 zł poza konstytucyjną definicją długu i poza kontrolą parlamentu) i był o 2138 zł wyższy niż w 2020 roku. Z powodu nakręcanej przez polityków spirali populizmu wiele wydatków w tym i przyszłym roku wzrośnie. Dodatkowo wzrosną też odsetki od długu publicznego: według „Wieloletniego planu finansowego państwa na lata 2022–2025” odsetki na mieszkańca w tym roku wyniosą 1258 zł, a w roku przyszłym aż 1705 zł.

Posłowie niemal jednogłośnie zagłosowali za przyjęciem ustawy o „wakacjach kredytowych”. Choć obecnie priorytetem powinno być zduszenie wymykającej się spod kontroli inflacji, politycy opowiedzieli się za programem powszechnym, który poważnie utrudni zadanie Radzie Polityki Pieniężnej. Wszelkie racjonalne pomysły kierowania wsparcia tylko do osób znajdujących się w faktycznie trudnej sytuacji ustąpiły antybankowemu populizmowi głoszonemu przez niemal wszystkie opcje polityczne. 

PO postanowiła nie przedstawiać pomysłów na reformy, które zapewniłyby polskiej gospodarce szybki wzrost w kolejnych latach. Zamiast tego bierze udział w festiwalu nieprzemyślanych obietnic, proponując dwa wielkie programy „zrzucania pieniędzy z helikoptera” – pomocy dla kredytobiorców i podwyżek wynagrodzeń w sektorze publicznym – dorzucając do tego pomysł powołania nowych funduszy. Jednocześnie nie sprzeciwia się populistycznym pomysłom wydatkowym będącego u władzy PiS-u. Populistyczne pomysły nigdy nie mają dobrego uzasadnienia. Tym bardziej należy uznać je za szkodliwe i nieuzasadnione w warunkach kilkunastoprocentowej inflacji, gdy podwyżkom stóp procentowych powinna towarzyszyć wstrzemięźliwość fiskalna.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) inflacja w Polsce (mierzona wskaźnikiem cen i usług konsumpcyjnych, tzw. CPI - Consumer Price Index) w kwietniu br. wyniosła 12,4%. W przestrzeni publicznej pojawiła się jednak liczba 22% jako poziom inflacji w kwietniu. 12 maja br. przywoływał ją Donald Tusk, twierdząc, że to „prawdziwa” inflacja w kwietniu. To twierdzenie jest nieprawdziwe.

W lutym miasto st. Warszawa zamieściło w Biuletynie Zamówień Publicznych informację o zamiarze zawarcia umowy w tzw. trybie in-house z Miejskim Przedsiębiorstwem Oczyszczania w Warszawie na odbiór odpadów komunalnych z dzielnic Białołęka, Targówek, Ochota, Ursus, Włochy, Śródmieście, Bemowo, Wola i Mokotów na lata 2022-2026. Postępowanie krytykują prywatni przedsiębiorcy konkurujący na rynku wywozu śmieci (w związku z zamówieniem do Krajowej Izby Odwoławczej trafiło aż 30 odwołań), a z krytycznym wobec postępowania miasta wnioskiem do Minister Klimatu i Środowiska oraz Ministra Rozwoju i Technologii wystąpił Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców. Sytuacja ta powinna zwrócić uwagę na wykorzystanie przepisów dot. zamówień w trybie in-house oraz posłużyć jako bodziec do zmian w zakresie prawa zamówień publicznych. 

Podpisana przez Prezydenta ustawa o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego  [dalej: ustawa sankcyjna] w założeniu miała stanowić polskie dopełnienie unijnych działań i sankcji ustanowionych wobec rosyjskich oligarchów. Jednakże dokładniejsza analiza treści ustawy doprowadza do wniosku, że może ona stanowić jedynie pozorowane działania, które rykoszetem uderzą w inne podmioty. Głównym problemem pozostaje niezwykle skrótowa oraz grożąca skrajną arbitralnością procedura wpisywania nowych podmiotów na czarną listę mrożącą majątki. Nie doszło również do sprecyzowania zasad ewentualnej współpracy międzynarodowej poza rodzajem stosowanych sankcji. Dodatkową kwestią jest również brak realistycznie skutecznego postępowania weryfikacyjnego przed do-konaniem wpisu na listę, który cechuje z kolei jego natychmiastowa wykonalność.

Propozycja „zamrożenia stawek WIBOR” dla kredytów ze zmienną stopą oznacza, że ci,  którzy mimo przedstawionych informacji zdecydowali się na podjęcie ryzyka, mieliby zostać objęci specjalną ochroną, natomiast ci bardziej ostrożni, którzy zdecydowali się na droższy kredyt z okresowo stałą stopą, płaciliby wciąż tyle samo co wcześniej i wciąż więcej niż kredytobiorcy, którzy wybrali kredyt o zmiennej stopie.

Pomysły powszechnego zamrożenia stawek WIBOR dla kredytów hipotecznych nie znajdują ekonomicznego uzasadnienia. W czasie, gdy stopy procentowe były rekordowe niskie, banki prowadziły dość ostrożną politykę kredytową. Zatem należy domniemywać, że większość kredytobiorców jest w stanie płacić wyższe raty. Dla osób, które są w faktycznie trudnej sytuacji finansowej, istnieją już instrumenty  wsparcia jak Fundusz Wsparcia Kredytobiorców przy Banku Gospodarstwa Krajowego. Jednak to, że jakaś grupa może nie być w stanie udźwignąć obecnych obciążeń, nie oznacza, że wsparcie należy się każdemu, kto w ciągu ostatnich kilkunastu lat zaciągnął kredyt