Komunikaty

Postanowieniem z 8 kwietnia 2020 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zadecydował o zawieszeniu funkcjonowania Izby Dyscyplinarnej utworzonej przy Sądzie Najwyższym. Pomimo tego faktu Izba działa nadal, co jest jednym z wielu przykładów naruszania zasad praworządności w Polsce.

W 2020 roku wydatki publiczne w przeliczeniu na przeciętnego obywatela wyniosły prawie 30 tys. zł. Już po raz dziesiąty Forum Obywatelskiego Rozwoju (FOR) publikuje „Rachunek od państwa”, czyli zestawienie wydatków publicznych za poprzedni rok w przeliczeniu na mieszkańca Polski niezależnie od wieku. Jak co roku, w FOR prowadzimy akcję informacyjną w okresie składania deklaracji podatkowych, aby w przystępny sposób zobrazować podatnikom, za co płacą.

Z całą pewnością należy stwierdzić, że obowiązujący przepis zbyt lakoniczne reguluje zasady wpisywania nieruchomości do ewidencji zabytków, nie zapewnia jawności postępowań i narusza standardy ochrony własności. Obecnie wszystkie czynności związane z wpisem mogą toczyć się bez udziału i wiedzy właściciela nieruchomości.

Umożliwienie kupowania leków na receptę przez Internet powinno być jedną z odpowiedzi na pandemię COVID-19 i szkoda, że nie wprowadzono go już kilka miesięcy temu. Także po pandemii tego typu rozwiązania powinny funkcjonować przede wszystkim ze względu na wygodę konsumentów. Ponadto, w związku z tym, że leki na receptę kupują często osoby chore, znacznym ułatwieniem może być dla nich możliwość dostarczenia leku prosto do domu.​

W opinii publicznej dominuje mylne postrzeganie tymczasowego aresztowania jako jedynego naprawdę skutecznego środka zapobiegawczego. W rzeczywistości jest on po prostu najbardziej asekuracyjny z punktu widzenia prokuratury – która zyskuje, w razie uwzględnienia swojego wniosku o tymczasowe aresztowanie – pewność, gdzie przebywa podejrzany lub oskarżony. Z punktu widzenia sądu ryzyko popełnienia jakiegokolwiek czynu zabronionego przez podejrzanego/oskarżonego spada diametralnie w sytuacji osadzenia w areszcie śledczym. Jednakże w efekcie, taka interpretacja rzeczywistości skutkuje powstawaniem państwa quasi-policyjnego.

Trudno inaczej niż irracjonalnym lękiem przed wykupem ziemi przez obcokrajowców wytłumaczyć istnienie obecnych ograniczeń w obrocie ziemią rolną. Przepisy petryfikujące rozdrobnioną strukturę polskiego rolnictwa są rażącym ograniczeniem wolności gospodarczej, szkodzącym zarówno wielu rolnikom, jak i całej gospodarce.

Mimo pozornie atrakcyjnych wycen polski rynek kapitałowy może w najbliższym czasie doświadczyć dalszych odpływów kapitału. W konsekwencji potrzeby sfinansowania opłaty przekształceniowej i rewizji międzynarodowych indeksów z polskiej giełdy może odpłynąć kapitał w kwocie ok. 5,6 mld zł. Dalsza marginalizacja Polski w międzynarodowych indeksach zwiększa ryzyko zupełnego wycofania się z naszego kraju zagranicznych funduszy inwestycyjnych przez to, że mogłyby one zacząć traktować go jako tzw. błąd odwzorowania. Dodatkowym czynnikiem negatywnie wpływającym w wyniku przekształcenia OFE na wyceny akcji na polskiej giełdzie będzie prawdopodobnie przejęcie kontroli nad niektórymi spółkami przez państwo.

Partnerzy Komitetu Obrony Sprawiedliwości oraz Krakowski Instytut Prawa Karnego i Stowarzyszenie Adwokackie "Defensor Iuris" a także ponad 60 akademików z całej Europy, zajmujących się prawem Unii i prawami człowieka, piszą do Komisji Europejskiej w sprawie pilnego skierowania do TSUE skargi ws. Izby Dyscyplinarnej i "ustawy kagańcowej".

Wydaje się, iż zarówno nadmierne stosowanie tymczasowego aresztowania, jak i tendencja do kategorycznego stwierdzania winy osób podejrzewanych o popełnienie określonych czynów karalnych, nie zwalnia. Jest to niezwykle niepokojące z punktu widzenia gwarancji procesowych uczestników postępowania karnego. Nawet jeśli dojdzie do ich ostatecznego uniewinnienia (co niekiedy trwa latami), do tego czasu mogą być oni uznawani za faktycznych sprawców. Praktyka ta nie powinna się utrzymywać w związku z obowiązującą, a zawartą w art. 2 Konstytucji RP zasadą demokratycznego państwa prawnego. 

W niniejszym komunikacie przyglądamy się najważniejszym zmianom oraz podejmujemy się ich oceny z perspektywy efektywności „reform” w SN oraz zasad demokratycznego państwa prawnego, w szczególności zasady trójpodziału władzy, niezależności sądownictwa i niezawisłości sędziowskiej oraz jawności życia publicznego.