2023-02-07
Komunikat FOR 5/2023: Sąd administracyjny na straży państwa prawa. Skuteczna interwencja FOR
Synteza:
- W przełomowym wyroku sąd administracyjny uznał za nielegalne zawieszenie sędzi za wydane przez nią orzeczenie. Sędzia uchyliła wyrok sądu niższej instancji, gdyż w jego składzie zasiadała osoba powołana na wniosek upolitycznionej KRS. Przedstawiono jej zarzuty kwestionowania statusu sędziego, a prezes sądu zarządził miesięczną przerwę w czynnościach służbowych.
- Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uznał, że może skontrolować zarządzenie prezesa o przerwie, gdyż jest ono aktem z zakresu administracji publicznej. Sam prezes sądu działa bowiem w tym układzie jako organ administracji, a sędzia nie jest mu podległa służbowo.
- Sąd administracyjny stwierdził, że niedopuszczalne jest dyscyplinowanie sędzi za jej działalność orzeczniczą, w tym za badanie prawidłowości składu sądu. Takie działanie jest nie do pogodzenia z wymogami państwa prawa oraz niezawisłości i nieusuwalności sędziów.
- Wyrok WSA wzmacnia niezawisłość i poziom ochrony sędziów przed represjami ze strony władzy, a zatem także standard prawa obywateli do sądu.
- Uczestnikiem postępowania było FOR. Fundacja udzieliła skarżącej wsparcia prawnego, przedstawiła sądowi administracyjnemu europejskie standardy ochrony niezawisłości sędziowskiej i wniosła o skierowanie pytań do TSUE.
Grudniowe orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku (sprawa III SA/Gd 1173/21) jest bez wątpienia przełomowe. Po raz pierwszy bowiem sąd administracyjny uchylił zarządzenie prezesa sądu w sprawie miesięcznej przerwy w czynnościach służbowych sędziego, uznając się wcześniej za właściwy do kontroli tego aktu.
Pełna treść publikacji znajduje się w pliku do pobrania poniżej.
Kontakt do autora:
Patryk Wachowiec, analityk prawny FOR
patryk.wachowiec@for.org.pl
Pliki do pobrania:
