"Skutecznie promujemy wolność"

2021-01-15

Czy liberalizacja zwolnień przyspieszy wyjście z pandemicznej recesji?

Komentarz:

Liberalizacja regulacji rozwiązywania umów o pracę może przyspieszyć wychodzenie Polski z pandemicznej recesji, dając firmom dodatkowe bodźce do tworzenia nowych miejsc pracy. W obliczu dużej niepewności co do administracyjnych zamknięć całych branż gospodarki zmniejszenie restrykcyjności zwolnień ograniczyłoby ryzyko przedsiębiorstw związane z zatrudnianiem nowych pracowników. Rząd PiS na czas obowiązywania stanu epidemii ograniczył wynikającą z przepisów minimalną wysokość odpraw zwalnianych pracowników do dziesięciokrotności płacy minimalnej – naszym zdaniem to rozwiązanie powinno pozostać na trwale i zostać połączone z kolejnymi krokami liberalizacyjnymi np. usunięciem obowiązku podawania powodu wypowiedzenia. Restrykcyjność rozwiązywania umów o pracę utrzymuje się w Polsce ciągle powyżej średniej dla krajów OECD, organizacji skupiającej głównie kraje bogatsze od Polski. Od 2015 roku Polska spadła z 20. na 22. miejsce na 37 państw, ponieważ część innych krajów liberalizowała regulacje, podczas gdy u nas pozostały one bez zmian m.in. wobec fiaska działań Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy. Paradoksalnie restrykcyjność prawna zwolnień może działać na niekorzyść ogółu pracowników – zniechęcając pracodawców do tworzenia nowych miejsc pracy, a zachęcając do nadużywania umów na czas określony, omijania prawa pracy poprzez umowy cywilnoprawne i samozatrudnienie, a nawet zwalniania w pierwszej kolejności pracowników o najkrótszym stażu pracy ze względu na mniejsze wymagane okresy wypowiedzenia i odprawy. Niestety, sztywne regulacje pracy rzadko chronią tych, których mają chronić, a zamiast tego nadmierna ochrona przed zwolnieniem ogranicza kreację nowych miejsc pracy i wzrost najbardziej innowacyjnych firm – to jeden z głównych wniosków publikowanego przez FOR raportu Lithuanian Free Market Institute (LFMI) ^[1].
Raport LFMI dokonuje kompleksowego przeglądu badań nad restrykcyjnością rozwiązywania umów o pracę, jak również ich porównania w krajach naszego regionu – Bułgarii, Czech, Estonii, Litwie, Polsce i Słowacji – na podstawie danych dostarczonych przez FOR i inne think-tanki z wymienionych krajów.

[1] Raport LFMI (2020) przygotował litewski think-tank, Lithuanian Free Market Institute we współpracy z Forum Obywatelskiego Rozwoju oraz innymi partnerskimi think-tankami z naszego regionu: Institute of Market Economics (Bułgaria), Center for Economic and Market Analyses (Czechy), Center for Free Economic Thought at the Estonian Business School (Estonia) i Institute of Economic and Social Studies (Słowacja). To część 3-letniego badania dotyczącego elastyczności regulacji pracy, zainicjowanego i koordynowanego przez LFMI.

Raport dostępny na stronie LFMI.

Pełna treść komentarza znajduje się w pliku do pobrania poniżej.