Analiza 7/2017: Rachunek od Państwa: na co idą nasze podatki?
Od 2011 roku, kiedy FOR po raz pierwszy przygotował Rachunek od Państwa, nominalne wydatki publiczne na 1 mieszkańca Polski wzrosły z 18 018 zł do 20 214 zł. Z tego ponad 820 zł to efekt wzrostu cen, a prawie 1 380 zł to realny wzrost wydatków państwa.
Udział wydatków państwa w PKB spada w Polsce powoli, chociaż stabilnie, od 2010 roku. Wtedy wydatki publiczne osiągnęły szczyt ze względu na kryzys w gospodarce światowej, który zmusił ówczesny rząd do redukcji wydatków. W 2016 roku udział wydatków w PKB również spadł, ale na skutek zahamowania inwestycji publicznych.
Emerytury i renty (31%, 6 345 zł na 1 mieszkańca), edukacja (12%, 2 365 zł na 1 mieszkańca) oraz służba zdrowia (11%, 2 207 zł na 1 mieszkańca) to największe kategorie wydatków państwa i łącznie odpowiadają za ponad połowę wydatków.
W latach 2011-2016 miał miejsce niepokojąco szybki wzrost wydatków na pomoc społeczną. Nominalnie wzrosły o 71%, czyli znacznie szybciej od ogółu wydatków państwa (12%). Większość (65%) przyrostu wydatków na pomoc społeczną wynikała z wejścia w życie programu Rodzina 500+ na 9 miesięcy 2016 roku. W 2017 roku oczekujemy dalszego wzrostu ze względu na pełne 12 miesięcy obowiązywania programu.
Koszty obsługi długu publicznego spadły od 2013 roku zgodnie z trendem w Unii Europejskiej wraz z poprawą koniunktury światowej. Stopa oprocentowania polskiego długu publicznego pozostaje jednak na jednym z najwyższych poziomów w UE.
Stopa procentowa jaką płaci państwo polskie za zadłużanie jest ciągle relatywnie wysoka biorąc pod uwagę poziom zadłużenia publicznego. To oznacza, że inwestorzy postrzegają nas ciągle jako mniej wiarygodnych instytucjonalnie od Europy Zachodniej.
*Współpraca w aktualizacji metodologii Tomasz Dróżdż
Treść całej analizy w załączniku.
Zachęcamy również do zapoznania się z Rachunkiem od Państwa za 2016 rok. Sprawdź, jak są wydawane Twoje podatki!
KONTAKT DO AUTORÓW
Aleksander Łaszek
Główny ekonomista
e-mail: aleksander.laszek@for.org.pl
Rafał Trzeciakowski
Ekonomista FOR
e-mail: rafal.trzeciakowski@for.org.pl
Jan Toczyński
Ekonomista FOR
e-mail: jan.toczynski@for.org.pl
W mediach:
- Ile kosztuje państwo polskie?, RP.pl, 28.04.2017.
- Ławnicki T., Wyliczono, ile każdy z nas płaci na 500+. Tyle samo, co na drogi krajowe i o wiele mniej niż na wojsko, naTemat.pl, 28.04.2017.
- Rachunek od państwa. Na co idą twoje podatki?, WP.tv, 28.04.2017.
- Jakie rachunki do zapłacenia dostaniemy od państwa?, MarketNews24.pl, 28.04.2017.
- Ceglarz J., Rachunek od państwa wyższy niż rok temu. Każdy Polak zapłacił ponad 20 tys. zł. Za co najwięcej?, Money.pl, 28.04.2017.
- Berenda K., Rachunek od państwa: Każdy Polak płaci na 500 Plus 448 zł rocznie, RMF24.pl, 28.04.2017.
- Popiołek A., Bednarek M., 20 tys. zł od państwa dla każdego Polaka. Zapłacili za to głównie najlepiej zarabiający, Wyborcza.pl, 28.04.2017.
- Każdy Polak dołożył państwu 20 tys. zł, SE.pl, 29.04.2017.
Pliki do pobrania:
