komunikat

Polacy pracujący w firmach sektora biznesowego w 2017 roku przeciętnie wytwarzali w miesiącu dobra i usługi o wartości 9,7 tys. zł, jednak do ich kieszeni wpadało tylko 3,1 tys. zł. Co się stało z pozostałymi 6,6 tys. zł? – pyta główny ekonomista FOR, dr Aleksander Łaszek.

Sektor przedsiębiorstw niefinansowych jest sercem polskiej gospodarki, gdzie powstaje ponad 70% polskiego PKB.  W 2017 roku osoba pracująca w sektorze przedsiębiorstw niefinansowych przeciętnie miesięcznie wytwarzała dobra i usługi o wartości 9,7 tys. zł, ale jej wynagrodzenie netto wyniosło tylko 3,1 tys. zł. Co się stało z pozostałymi 6,6 tys. zł?

Indeks Państwowego Paternalizmu – Nanny State Index 2019 – mierzy poziom restrykcyjności przepisów regulujących sprzedaż oraz konsumpcję jedzenia, napojów bezalkoholowych, alkoholu, tytoniu i e-papierosów. Im wyższa pozycja danego kraju w rankingu, tym bardziej restrykcyjne przepisy. Polska nadal znajduje się w gronie krajów o silnych restrykcjach i zajmuje obecnie 12. miejsce w rankingu. 

30 kwietnia 2019 r. Forum Obywatelskiego Rozwoju (FOR) zaprezentowało „Rachunek od Państwa za 2018 r.”, który pokazuje strukturę wydatków naszego państwa. Jak co roku – ta ósma już edycja projektu – zorganizowana została ostatniego dnia składania zeznań podatkowych za ubiegły rok. Pracownicy i wolontariusze FOR pod urzędami skarbowymi w Warszawie, Poznaniu i Kamieniu Pomorskim informowali petentów o stanie finansów państwa.

Koszty obietnic z 5-ki Kaczyńskiego kumulują się z kosztami wcześniej ogłoszonych programów rządowych, wymuszając podwyżki podatków oraz ograniczenie wydatków na inne cele, przede wszystkim na usługi publiczne. Pomimo wysokich kosztów nowe programy nie rozwiązują żadnych istotnych problemów, a nastawione są przede wszystkim na efekt wyborczy.

Na początku kwietnia Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii (MPiT) przedstawiło Ocenę wpływu ograniczenia handlu w niedziele. Opracowanie to miało odpowiedzieć na pytanie o sens nie tylko utrzymania, lecz także rozszerzenia restrykcji, czyli objęcia zakazem wszystkich niedziel od 2020 roku. W raporcie faktycznie taką odpowiedź można znaleźć – resort nie rekomenduje zmian w modelu dochodzenia do pełnego zakazu, sugerując jedynie modyfikację przepisów „w kierunku dalszego wzmocnienia małych, polskich sklepów”. Lektura opracowania nie pozwala jednak uznać, że propozycje MPiT znajdują oparcie w zaprezentowanych danych. 

W najnowszej edycji Indeksu Wolności Człowieka – Human Freedom Index 2018, który obejmuje pierwszy rok rządów Prawa i Sprawiedliwości, Polska zajęła 39. miejsce na 162 kraje z wynikiem 7,81 pkt. To spadek o 3 pozycje w rankingu i pogorszenie indeksu 0,18 pkt. Za większość tego spadku odpowiada pogorszenie wskaźnika wolności osobistej, w tym w dużej mierze poziomu praworządności. Tylko w trzech innych krajach na świecie poziom oceny wolności zmalał bardziej. 

Nowe obietnice wyborcze PiS, czyli „Piątka Kaczyńskiego” to dla polskich finansów publicznych roczny koszt rzędu 40 mld zł. Ponadto, rząd PiS uchwalił na kolejne lata wzrost szeregu wydatków, przede wszystkim na ochronę zdrowia i armię. Realizacja „Piątki Kaczyńskiego”, tak jak przedtem obietnic wyborczych PiS z 2015 roku, wymusi na rządzie relatywne ograniczenie wydatków na inne cele, podwyżki podatków i wzrost deficytu.

W proponowanym przez Ministerstwo Finansów teście przedsiębiorcy urzędnicy będą ustalać, czy dany podatnik może być uznany za przedsiębiorcę i korzystać z 19% PIT, czy powinien być traktowany jak pracownik i stosownie do tego płacić PIT według skali oraz pełny ZUS. Ma to ograniczyć możliwość stosowania liniowego 19% PIT przez osoby pracujące dla jednej firmy i zwiększyć dochody państwa. Takie rozwiązanie walczy z symptomami, a nie przyczynami nadużywania samozatrudnienia, jakimi są duże różnice w opodatkowaniu oraz oskładkowaniu samozatrudnienia i pracy na umowie o pracę.

Czy Izba Dyscyplinarna jest niezależnym sądem, skoro została w całości ukształtowana przez nową Krajową Radę Sądownictwa, wybraną w większości przez polityków? Z takim pytaniem Sądu Najwyższego przyszło zmierzyć się Trybunałowi Sprawiedliwości UE podczas wtorkowej rozprawy w Luksemburgu. Precedensowy charakter sprawy oraz argumenty podnoszone w czasie wysłuchania, jak i spodziewane rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego, zdają się sugerować, że końcowe orzeczenie może (przynajmniej częściowo) przyczynić się do ograniczenia wpływu polityków na polski wymiar sprawiedliwości.