2021-02-16
Nowy RPO: niezależna instytucja czy kolejna wydmuszka?
Synteza:
- 9 września 2020 r. upłynęła 5-letnia kadencja Adama Bodnara na stanowisku Rzecznika Praw Obywatelskich. Zgodnie z art. 3 ust. 6 Ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, dotychczasowy Rzecznik pełni swoje obowiązki do czasu objęcia stanowiska przez nowego Rzecznika.
- W związku z oporem koalicji rządzącej przed zgłoszeniem własnych propozycji, przez długi czas istniała tylko jedna kandydatka na następczynię dotychczasowego RPO – Zuzanna Rudzińska-Bluszcz – dotychczasowa Główna koordynatorka ds. strategicznych postępowań sądowych w biurze RPO.
- Kandydaturę Zuzanny Rudzińskiej-Bluszcz poparło niemal 1200 organizacji społecznych z całego kraju[1], w tym także Forum Obywatelskiego Rozwoju.
- 21 stycznia 2021 r., ponad 4 miesiące od końca kadencji Adama Bodnara, głosami koalicji rządzącej Sejm przegłosował kandydaturę jednego z posłów Prawa i Sprawiedliwości, Piotra Wawrzyka, zgłoszonego do wyścigu o stanowisko RPO w grudniu 2020 r.[2]
- Obecnie to Senat RP stoi przed ostatecznym wyborem, czy zatwierdzi kandydaturę popieraną przez Prawo i Sprawiedliwość. W związku z tak silną koncentracją władzy w rękach partii rządzącej najlepszym rozwiązaniem byłoby odrzucenie tej kandydatury, w oczekiwaniu na kandydatkę lub kandydata, który będzie dawał gwarancje niezależności od polityków.
- Równolegle, do Trybunału Konstytucyjnego trafił wniosek posłów większości rządzącej, mający na celu wykazanie niekonstytucyjności przepisu pozwalającego na pełnienie funkcji przez dotychczasowego RPO do czasu obsadzenia wakatu.
- Walka o rzecznika pozostaje sprawą o kluczowym znaczeniu dla społeczeństwa obywatelskiego. RPO to ostatnia instytucja publiczna o charakterze strażniczym, która nie została obsadzona przez osobę politycznie zależną od większości rządzącej.
[1] https://naszrzecznik.pl
[2] https://www.rp.pl/Urzednicy/301219865-Sejm-wybral-Piotra-Wawrzyka-na-Rzecznika-Praw-Obywatelskich.html
Pełna treść komunikatu znajduje się w pliku do pobrania poniżej.
Kontakt do autora:
Eliza Rutynowska, prawniczka FOR
eliza.rutynowska@for.org.pl
Pliki do pobrania:
