Komentarz FOR: To nie były dobre lata dla pozycji Polski w międzynarodowych rankingach
Indeksy i rankingi to popularne na całym świecie metody na przedstawienie różnych zjawisk, które pozwalają na porównania między państwami. Za większość z nich odpowiadają organizacje pozarządowe, które zazwyczaj co roku publikują wyniki swoich badań. Obejmują one m.in. takie wartości, jak praworządność, demokracja, prawa i wolności obywatelskie czy jakość rządów. W tych dziedzinach, od kilku lat obserwujemy systematyczny spadek Polski na tle innych państw Unii Europejskiej, co ma rzeczywisty wpływ na postrzeganie naszego kraju za granicą. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest działalność obecnie rządzących.
Wprawdzie sposoby opracowywania indeksów różnią się od siebie – opierając się czy to na kwestionariuszach lub innych miernikach, czy też na danych z innych rankingów – to niezależnie od metodologii, ich rezultaty są porównywalne. Wiele z nich jest powszechnie używanych w badaniach naukowych, stanowi podstawę do formułowania diagnoz i zmian w prawie, albo służy jako wskazówka dla inwestorów zagranicznych.
Wbrew narracji Prawa i Sprawiedliwości, jakoby wśród organizacji opracowujących rankingi istniał rzekomy „spisek”, a sytuacja w Polsce była stabilna lub poprawiała się, dostępne dane pokazują stały trend spadkowy wśród państw Unii Europejskiej. Tylko w nieznacznym stopniu wynika on z poprawy pozycji innych krajów (np. Estonii, Czech czy Słowacji) – główną przyczyną spadku Polski są działania rządzących. Nasz kraj nie działa w próżni, a informacje o atakach władzy na wymiar sprawiedliwości czy o pogorszeniu jakości procesu legislacyjnego są powszechnie dostępne na całym świecie.
Nie byłoby spadku pozycji Polski, gdyby nie złe zmiany w prawie, przy których ramię w ramię z Prawem i Sprawiedliwością współpracował prezydent Andrzej Duda. Rok, w którym obecnie rządzący doszli do władzy, to w głównej mierze moment, od którego zaczął się negatywny trend dla Polski w międzynarodowych zestawieniach.
Grafika prezentuje pozycję Polski wśród państw Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii w 15 wybranych indeksach w latach 2010–2019. Ich wybór motywowany był w głównej mierze dostępnością danych, zastosowaną metodologią oraz popularnością wśród środowiska naukowego i opinii publicznej. Dane na wykresach przedstawiono według roku przeprowadzenia danego badania.
Treść komentarza jest również dostępna w pliku do pobrania poniżej.
Kontakt do autora:
Patryk Wachowiec, analityk prawny FOR
patryk.wachowiec@for.org.pl
Pliki do pobrania:
