2020-05-15
Komunikat 18/2020: Minimalne standardy demokratycznych i bezpiecznych wyborów w okresie pandemii: rekomendacje FOR
Synteza:
- Epidemia koronawirusa i fiasko głosowania 10 maja 2020 r., do którego doprowadzili rządzący, każą zastanowić się, w jaki sposób zorganizować bezpieczne i rzetelne wybory.
- Przygotowane przez FOR rekomendacje zapewniające poszanowanie wszystkich reguł procesu wyborczego mogą być wprowadzone już na etapie prac Senatu nad kolejną „specustawą wyborczą”.
- Nadal aktualny pozostaje postulat formalnego ogłoszenia stanu klęski żywiołowej przez Radę Ministrów, co oznaczałoby przesunięcie wyborów.
- Głosowanie powinno odbywać się w lokalach wyborczych, przy zachowaniu niezbędnych środków ochrony osobistej, z możliwością oddania głosu w formie korespondencyjnej.
- Zróżnicowanie zasad finansowania komitetów, brak wymogu przedstawienia 100 000 podpisów przez kandydatów z poprzednich wyborów oraz możliwość manipulowania kalendarzem wyborczym przez Marszałka Sejmu rażąco naruszają zasadę równości. Rekomendujemy odstąpienie od tych rozwiązań, a także umożliwienie zbierania poparcia dla kandydatów przez Internet.
- Przeprowadzenie wyborów przez ministra będącego członkiem partii rządzącej przy pomocy kontrolowanej przez niego Poczty Polskiej nie daje rękojmi rzetelności i zwiększa ryzyko wystąpienia nieprawidłowości. Proponujemy przywrócenie Państwowej Komisji Wyborczej wszystkich kompetencji związanych z organizacją wyborów.
- Każdy wyborca chcący zagłosować korespondencyjnie powinien otrzymać pakiet do rąk własnych w miejscu pobytu lub w urzędzie gminy, jak również mieć możliwość dostarczenia pakietu do lokalu wyborczego.
- Chcąc zapewnić tajność głosowania korespondencyjnego i wykluczyć ryzyko niedostarczenia karty do urny wyborczej, proponujemy wprowadzenie anonimowego śledzenia kart i kopert zwrotnych przez wyborców przy pomocy zrozumiałego systemu kodowania.
- Rekomendujemy zwiększenie minimalnej liczby członków komisji wyborczych i przywrócenie możliwości udziału obserwatorów kontrolujących ich pracę.
Pełna treść komunikatu znajduje się w pliku do pobrania poniżej.
Kontakt do autora:
Patryk Wachowiec, analityk prawny FOR
patryk.wachowiec@for.org.pl
Pliki do pobrania:
