Komentarz FOR: Ograniczyć segmentację rynku pracy

Synteza:

• Należy minimalizować różnice w regulacji różnych form zatrudnienia. Nadmiernie restrykcyjna regulacja umów o pracę na czas nieokreślony, przy znacznie łagodniejszej regulacji innych form zatrudnienia, może prowadzić do segmentacji rynku pracy na dwie grupy pracujących: jedną silnie chronioną przed zwolnieniem, złożoną ze starszych, lepiej zarabiających pracowników, oraz drugą nie objętą takimi przywilejami – to jeden z głównych wniosków publikowanego przez FOR raportu Lithuanian Free Market Institute [1].
   
• Ograniczenie arbitrażu regulacyjnego pomiędzy formami umów jest szczególnie ważne w Polsce, w której aż 21% zatrudnionych pracuje na umowach tymczasowych. To drugi najwyższy wynik w UE-28. Na te umowy składają się umowy o pracę na czas określony i umowy cywilnoprawne. Do pierwszych zachęca ich łatwiejsze rozwiązywanie, a do drugich wyłączenie z nieprzystosowanego do współczesnej gospodarki kodeksu pracy, co pozwala np. na godzinową elastyczność czasu pracy.
   
• W Polsce nawet większym problemem niż zróżnicowana regulacja poszczególnych rodzajów umów, są duże różnice w ich opodatkowaniu i oskładkowaniu. Dlatego FOR od lat proponuje ujednolicenie zarówno regulacji, jak i opodatkowania dochodu, niezależnie czy pochodzi on z umowy o pracę na czas nieokreślony, określony, czy z umowy cywilnoprawnej. Forum Obywatelskiego Rozwoju już w 2015 roku przedstawiło dziesięć propozycji zmian regulacyjnych i podatkowych w zakresie umów o pracę i umów cywilnoprawnych. Miały one ograniczyć nadużywanie umów cywilnoprawnych w Polsce, przy minimalizacji ryzyka wypychania pracowników poza legalny rynek pracy [2].

[1] Raport LFMI (2018) przygotował litewski Lithuanian Free Market Institute we współpracy z Forum Obywatelskiego Rozwoju oraz partnerskimi think-tankami z Bułgarii, Czech, Estonii i Słowacji. To część 3-letniego badania dotyczącego elastyczności regulacji pracy, zainicjowanego i koordynowanego przez LFMI.

[2] Łaszek, A. i Wojciechowski, W., Propozycje zmian w zakresie umów o pracę: kodeksowych i cywilnoprawnych, 02.07.2015

Kontakt do autora:

Rafał Trzeciakowski, ekonomista FOR
rafal.trzeciakowski@for.org.pl

Pliki do pobrania:

Raport LFMI (2018): Fixed term employment for long-term competitiveness