Analiza 19/2012: Nordycki welfare state – w kierunku dalszego podwyższania wieku emerytalnego
Synteza
• Postępujący proces starzenia demograficznego wymusza reformy systemów emerytalnych. W celu zapewnienia stabilności finansowania wypłat emerytur oraz stabilnego długookresowego wzrostu gospodarczego konieczne jest zwiększanie liczby osób pracujących w gospodarce, co można osiągnąć poprzez podwyższanie ustawowego minimalnego wieku emerytalnego.
• Starzenie demograficzne obserwowane jest – choć w różnym tempie – w każdym społeczeństwie. Szczególnie wystawione na negatywne skutki tego procesu są społeczeństwa krajów nordyckich , w których już teraz toczy się dyskusja nad zmianami w systemach emerytalnych, które wpłynęłyby na opóźnienie momentu dezaktywizacji
.• Systemy emerytalne krajów nordyckich charakteryzują się wysokim efek-tywnym wiekiem emerytalnym, co zostało osiągnięte poprzez ograniczenie możliwości wcześniejszej dezaktywizacji zawodowej oraz wbudowanie licznych zachęt do dłuższego pozostawiania na rynku pracy.
• W najbliższych latach należy spodziewać się reform emerytalnych w Szwecji i Finlandii (niewykluczone również, że w Islandii), w których jednym z podstawowych narzędzi będzie ustawowy wiek emerytalny, który – wszystko na to wskazuje – zostanie podwyższony.
• Mimo iż o państwach nordyckich zwykło się mawiać, że są to społeczeństwa „stare” demograficznie, w ciągu najbliższych pięćdziesięciu lat to sytuacja demograficzna Polski ulegnie drastycznemu pogorszeniu
• Wobec powyższego konieczne staje się rozpoczęcie dyskusji o konieczności dalszego podwyższania ustawowego wieku emerytalnego w Polsce do poziomu 68-69 lat bądź znaczącego wydłużenia możliwości pozostawania aktywnym zawodowo (m.in. poprzez opóźnienie momentu rozpoczęcia pobierania częściowej emerytury). Ponadto należy domknąć lukę w powszechnym systemie emerytalnym poprzez włączenie pracowników służb mundurowych, górników, rolników i pozostałych mniej licznych uprzywilejowanych grup zawodowych.
Kontakt do autora:
Mateusz Guzikowski
mateusz.guzikowski@for.org.pl
Pliki do pobrania: