Analiza 16/2012: Jak zwiększyć aktywność zawodową osób w wieku przedemerytalnym? Przykład Finlandii
Synteza
• Finlandia jest krajem o jednym z najszybciej starzejących się społeczeństw europejskich. Zgodnie z danymi Eurostatu, udział osób powyżej 65 r.ż. w całości populacji Finlandii wzrósł z poziomu ok. 7 proc. w 1960 r. do ponad 17 proc. w 2011 r. Wartość tego wskaźnika wzrastała szybciej jedynie dla Portugalii, Niemiec, Włoch i Bułgarii.
• Na początku lat 90. Finlandia przeżyła okres załamania gospodarczego, którego jednym ze skutków był gwałtowny wzrost bezrobocia. W celu zniwelowania kosztów społecznych rząd prowadził politykę wczesnego wychodzenia z rynku pracy poprzez wiele programów wcześniejszych emerytur, rent oraz zasiłków dla osób bezrobotnych.
• Łatwo dostępne świadczenia dezaktywizacyjne zwiększyły wydatki na emerytury z 7 proc. PKB w 1990 r. do ponad 9 proc. w 1996 r., a na zasiłki dla bezrobotnych z 1,4 proc. PKB do 4,3 proc. PKB w analogicznym okresie.
• W obliczu pogarszających się prognoz demograficznych oraz pogarszającej się sytuacji finansów publicznych rząd zdecydował się na wprowadzenie szeregu zmian mających na celu podniesienie efektywnego wieku emerytalnego. Do głównych sposobów osiągnięcia tego celu należało: podniesienie wieku uprawniającego do skorzystania z poszczególnych świadczeń dezaktywizacyjnych oraz stopniowa likwidacja renty ze złagodzonymi warunkami medycznymi oraz wcześniejszej emerytury dla osób bezrobotnych.
• W wyniku wprowadzonych zmian współczynnik zatrudnienia wśród osób w wieku 55-64 wzrósł z 36 proc. w 1995 roku do niemal 57 proc. w 2011 roku. Ponadto obniżono udział osób pobierających świadczenia dezaktywizacyjne w grupie wiekowej 55-62 oraz zwiększono współczynnik aktywności zawodowej wśród osób w wieku przedemerytalnym z 43 proc. w 1995 r. do 61 proc. w 2011 r.
Kontakt do autora:
Katarzyna Michalska
e-mail: katarzyna.michalska@for.org.pl
Pliki do pobrania:
