prywatyzacja

Marcin Zieliński w swojej analizie dla FOR ostrzega, że od 2016 roku rząd PiS realizuje pod propagandowym hasłem „repolonizacji” bezprecedensowy w ostatnim trzydziestoleciu proces upolityczniania gospodarki. Do tego dochodzi niemal całkowite wstrzymanie prywatyzacji.

Po niemal 30 latach od rozpoczęcia reform rynkowych Polska wciąż ma wiele do zrobienia na tym polu. Według informacji na stronie KPRM rząd bezpośrednio nadzoruje udziały w 281 spółkach (niebędących w likwidacji albo upadłości). To nie wszystko. Wiele przedsiębiorstw państwo kontroluje bowiem pośrednio: np. przez Agencję Rozwoju Przemysłu (ponad 40 spółek). W wykazie nie ma też firm działających jako przedsiębiorstwa państwowe, jak np. Porty Lotnicze.

Za rządów PO-PSL zarząd PKP przeprowadził głęboką restrukturyzację spółki. Kilka spółek zależnych zostało sprywatyzowanych, a uzyskane pieniądze i oszczędności pozwoliły zlikwidować wielomiliardowy dług, zakupić nowoczesny tabor, wyremontować dworce i odwrócić 20-letni trend odwrotu ludzi od kolei. Po przejęciu władzy przez PiS w PKP i jej spółkach dzieje się coraz gorzej.

Jednym z „filarów” tak zwanego „Planu Morawieckiego” ma być reindustrializacja, czyli zwiększenie udziału przemysłu w PKB i zatrudnieniu. Według danych Eurostatu w 2016 roku udział przemysłu w wytwarzaniu wartości dodanej wynosił w Polsce 26,5% i był jednym z najwyższych w Unii Europejskiej. Średnia w Unii to 20%. Wysoki udział przemysłu w wytwarzaniu wartości dodanej i PKB nie jest zatem warunkiem koniecznym rozwoju kraju.

Przypadek Eryka Łona wskazuje na wielkie ryzyko wynikające ze stosowania w ekonomii metafory wojennej: niektórzy ludzie mogą uwierzyć w to, że wojna toczy się naprawdę.

W 1989 roku Polska wraz z innymi krajami bloku wschodniego stanęła przed historyczną szansą przekształcenia skrajnie niewydajnej gospodarki centralnie planowanej w gospodarkę wolnorynkową na wzór zachodni. Socjalizm, system zakładający monopol własności państwowej i totalną dominację państwa nad sferą ekonomiczną, poniósł klęskę. Nakazy i przydziały wypierające dobrowolną rynkową współpracę nie zdały egzaminu. W sferze politycznej w wielu krajach położono kres dyktaturze, wprowadzając instytucje demokratyczne.

W ciągu ponad 20 lat, które upłynęły od upadku socjalizmu, powstało, z jednej strony, wiele rzetelnych badań odnośnie tego, jakie strategie przemian dają lepsze, a jakie gorsze rezultaty. Z drugiej strony głosi się na ten temat wiele bredni i mitów. Co powinno dziwić, owe przekłamania są głoszone również w Polsce: kraju, który w świetle badań osiągnął wielki sukces na tym polu.

"Polska była pionierem szybkich i radykalnych reform prowadzących do wolności gospodarczej, a także demokracji." - ocenia profesor Leszek Balcerowicz w programie "Nie ma żartów".

Rząd PiS drastycznie zmienił kierunek przemian gospodarczych w Polsce, uznając własność prywatna za podejrzaną, a decyzje inwestycyjne, podejmowane przez polityków za skuteczniejsze od mechanizmu rynkowego. Państwo PiS nieustannie zwiększa kontrolę nad gospodarką poprzez antyliberalne regulacje, dyskryminację prywatnych firm, quasi-nacjonalizację (korzystanie z uprzywilejowanej pozycji w spółkach częściowo sprywatyzowanych, a także jawną nacjonalizację. Proces ten opisała prof. Barbara Błaszczyk w artykule „Zmiany w systemie instytucjonalnym polskiej gospodarki”, zamieszczonym w Raporcie FOR  „Perspektywy dla Polski. Polska gospodarka w latach 2015-2017 na tle lat wcześniejszych i prognozy na przyszłość".

Leszek Balcerowicz o powiązaniach kandydatów do KRS z urzędującym ministrem sprawiedliwości, o prywatyzacji Ciechu i o wykluczaniu prywatnych podmiotów z systemu opieki zdrowotnej.