Indeks przejrzystości budżetu

Właśnie ukazała się trzecia edycja  Open Budget Index, który próbuje odpowiedzieć na pytanie, czy rząd daje społeczeństwu dostęp do wiarygodnych informacji związanych z budżetem centralnym i czy może ono aktywnie brać udział w procesie związanym z jego tworzeniem.

Zestawienie podkreśla znaczenie transparentności budżetu, co pozwala zlokalizować pozycje, na jakie są wydawane pieniądze i czy jest to robione efektywnie - zgodnie z interesem obywateli. Ma to ogromne znaczenie w ocenie polityków jako strażników publicznych pieniędzy. Indeks obejmuje swoim zasięgiem 85 krajów i w końcowym wyniku analizuje takie elementy jak: dostępność dla obywateli dokumentów związanych z budżetem, rządowy projekt budżetu oraz procedurę jego uchwalania. Według raportu, tylko 5 krajów: Francję, Nową Zelandię, RPA, USA i Wielką Brytanię można uznać za te, które przekazują społeczeństwu wyczerpujące informacje na temat procedur zarządzania sektorem publicznym.

Średnia wyników rankingu (39 pkt. na 100 możliwych) wskazuje jednak, że większość państw podaje minimalną ilość informacji o budżecie centralnym państwa i procesach z nim związanych. Kraje z końcówki zestawienia (w ogóle nie podają informacji na temat budżetu centralnego) miały parę wspólnych cech: autorytarne rządy, słaba jakość instytucji demokratycznych oraz oparcie gospodarek na surowcach naturalnych. Pozycja Polski w rankingu ? 10 - jest bardzo dobra, co stanowi pozytywną odmianę w stosunku do szeregu pesymistycznych analiz dotyczących naszej gospodarki. Autorzy opracowania podkreślają jednak, że takie elementy jak: stopień szczegółowości dostępnych informacji czy postęp w implementacji założeń budżetowych mogłyby zostać poprawione. Uczestnictwo społeczeństwa w debatach budżetowych także nie jest na satysfakcjonującym poziomie.

                                                                                                                                             - Andrzej Kargul